Xasuusta Qaraxii Soobbe 14/10/1017. Qaybtii 2aad

Markii Axmed ii sheegay in ay Kalkaal Hospital ka heleen meel, ayaan damcay inaan aado dhankaa iyo bukaanka, oo bajaaj kaxaystay. Cusbitaalku waxa uu ku yaal inta u dhaxaysa isgoyska Benaadir iyo Digfeer. Wadada ugu fudud oo laga geli karo waxa ay ahayd tan Soobbe, iyadana waxa ka dhacay awgeed macquul ma ahayn in la maro. Waayo, dhismayaal farabadan oo soo dumey, gaadiid marayey oo masiibadu ku qabsatay, ololka iyo qiiqa ka socda weli iyo hawlaha gargaar ee la wado darteed looma dhowaan karayn. Taleex ayaan ka leexannay ilaa tarabuunka ayaan soconnay. Intaan wadada soconey waxay ahayd saxmad oo gawaadhida ayaa ku badnayd. Laakiin, markaan taarabuunka soo gaadhney waxanu aragnay in aysan macquul ahayn inaan bajaajka sii saarnaano. Isgoyska waxa isugu yimi kumanaan gawaadhi iyo bajaajyo ah. Wadada masiibadu ka dhacday oo xidhan, oo dadkii isticmaali lahaa ka soo leexdeen. Iyo meesha oo ay cubitaalo fara badani ku yaalleen  (Digfeer, C. Masaarida, Soomaali Suudanees, Shaafi iyo Kalkaal) awgeed ayey wadadu u xidhantay.

Lug ayaannu ku khasbanaanay. Meeshu aad bay cidhiidhi u tahay. Dad fara-badan oo lugaynaya, oo murugaysan, qaar aan hadlayn oo taabacaya, qaar ilmaynaya, qaar barooranaya, qaar argagaxsan oo ku waydiinaya “cubtitaal hebel ii tilmaam” iyo gawaadhi guux iyo hoon wada yeedhinaysa ayaa wadada ilaa dhakhtarka dhex soconaya. Marba markaad cusbitaal uga dhowdahay dadka iyo sawaxankoodu waa ka sii badanyahay marka kale. Cusbitaalka markaan soo gaadhey ayey igu adkaatay inaan galo. Dad ayaa buuxa, meel kasta dumar ayaa fadhiya oo barooranaya. Qaar ayaa ciidda fadhiya, qaar albaabka ayey fadhiyaan oo laga jiidayaa, qaar way miyir beeleen oo lafahooda ayeyba gargaar ugu baahdeen. Waxaas waxa keenay in qof walbi arkay qof uu jeclaa oo si arxan daran u naf waayey iyo qaar aan waxba la noolayn. Qaarna dad eheladooda ah ayey baadi-goobayaan. Werwer ay bed-qabkooda ka qabaanna way is celin la’yihiin. Sidaan dad eheladooda soo doontay oo meesha ku miyir beelay u caawiyayey, iyo intaan dadka faraha badan dhex jibaaxayey, in gaadhaysa 30 daqiiqo ayey igu qaadayay inaan gudaha galo.

Bal sawiro hooyo qof ay dhashay soo raadisey, oo meesha ku dhacday, oo la sido. Gabadh markaa aqal gashay oo ninkeedii waydey. Mid reero danyar ah u xoogsan jirey oo la la’yahay. Mid tobaneeyo aan cidi ka danbayn agoomeeyey. Mid waayeel ku tiirsanaa goblamiyey. Intaas iyo in ka badan xanuunka ay leedahay habeenkaas ayaad dareemaysey. Daqiiqado yar gudahood ayaad dareen argagax iyo niyad jab ah ku geleysaa. Werwer aan hore kuu soo marin ayaa ku daboolaya! Ma jiro qof aad wejigiisii saxda ahaa arkaysid. Dadka oo dhan wejigooda waxa kaahii, nuurkii iyo quruxdii ka qaaday masiibada dhacday culayskeeda. Weli gar-gaarku waa uu socdaa, oo waxad arkaysaa gawaadhida gar-gaarka oo xawaare ku imanaya, iyo dad laga soo dejinayo.Waxay ahayd dhacdo maalaayiinka Soomaaliyeed saamaysay, dadka ehelladoodu wax-yeelloobeen iyaga lama qiyaasi karo. Waayo, illaa hadda kuwo ayaan eheladooda meel ku sheegin, oo niyadda ku haya haddaad adigu aasan (duugan) lahayd waxbay ahaan lahayd. Kuwaa leh isagoo isku yaal-yaal hadaad heli lahayd. Kuwaa gubtey, kuwo xubin-xubin ayey u go’een, kuwo waa la aqoonsan waayey, kuwana lamaba arag. Bal sawiro dadka sidaa noqday eheladoodu waxay dareemayaan.


Cusbitaalka ayaan galay. Gudihiisu waxad mooddaa god-shinniyeed khalqiga jooga. Qaar iska niyad jabsan, qaar tacsiyaysan, qaar filaya soo kabsasho ehelkooda ah oo degdegaya iyo qaar eheladooda ka eeganaya oo dib u noqonaya ayaa buuxa. Cusbitaalka qaraxii ayaa saameeyey oo dhismihiisu waa is dhex daadsanyahay. Wixii safiito iyo alwaax ahaa waa qaar dhulka daadsan iyo qaar soo laad-laada. Axmed ayaannu is helnay, wuxu ii sheegay in bukaanka la keenay ay laba (2) qof ahaayeen. Midba qol ayuu joogey oo uu iigu geeyey. Qolalku waa buux-dhaaf oo bukaan badan ayaa yaal. Qaar way isla maqanyihiin, qaar way alaladayaan, qaar waa argagaxsanyihiin garaadkooduna ma joogo(shock), qaar wax way kala garanayaan mase hadlayaan, qaar madaxa ayey ruxayaan oo “masiibo wayn ayaa dhacday” ayey hadal ku soo koobayaan.

La soco qaybta 3aad...